Sau hai năm kể từ khi Quy hoạch Điện VIII được phê duyệt, ngành điện Việt Nam đã đón nhận bản điều chỉnh với những cập nhật quan trọng, nhằm đáp ứng nhu cầu năng lượng ngày càng tăng và thúc đẩy chuyển đổi năng lượng bền vững.
Tăng cường năng lượng tái tạo
Một trong những điểm đáng chú ý trong Quy hoạch Điện VIII điều chỉnh là mục tiêu tăng trưởng mạnh mẽ nguồn năng lượng tái tạo. Cụ thể, đến năm 2030, tổng công suất điện gió trên bờ và gần bờ dự kiến đạt từ 26.066 MW đến 38.029 MW, tăng thêm khoảng 20.000 MW so với hiện tại. Đối với điện mặt trời, mục tiêu mới là đạt tổng công suất từ 46.459 MW đến 73.416 MW, tăng thêm hơn 28.000 MW so với hiện tại. Ngoài ra, chiến lược xuất khẩu và nhập khẩu điện cũng được chú trọng, gắn kết chặt chẽ với các dự án năng lượng tái tạo.
Để đảm bảo tính ổn định cho hệ thống điện, việc phát triển hệ thống lưu trữ năng lượng được đặt ra với mục tiêu phát triển hàng ngàn MW, đặc biệt tại các vùng có tỷ trọng năng lượng tái tạo cao như Tây Nguyên, Ninh Thuận, Bình Thuận. Tuy nhiên, hiện nay, hệ thống lưu trữ năng lượng vẫn thiếu cơ chế pháp lý và khung giá phù hợp, gây khó khăn cho việc triển khai các dự án lưu trữ năng lượng.
Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 chính thức được phê duyệt
Thách thức trong thu hút đầu tư
Mặc dù mục tiêu thu hút 136,3 tỷ USD cho giai đoạn 2026–2030 là rất tham vọng, nhưng ngành điện Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức trong việc thu hút đầu tư. Các nhà đầu tư năng lượng tái tạo bày tỏ lo ngại về việc điều chỉnh giá mua điện (FIT) sau khi dự án đã đi vào vận hành, điều này có thể gây rủi ro tài chính lớn và ảnh hưởng đến niềm tin của nhà đầu tư.
Để đạt được mục tiêu trong Quy hoạch Điện VIII điều chỉnh, Việt Nam cần xây dựng một cơ chế chính sách minh bạch, ổn định và phù hợp với thực tế thị trường. Việc hoàn thiện khung pháp lý, đặc biệt là về giá mua điện và cơ chế đấu thầu, sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Ngoài ra, việc cải thiện cơ sở hạ tầng truyền tải điện và phát triển các dự án lưu trữ năng lượng cũng là yếu tố quan trọng để đảm bảo tính ổn định cho hệ thống điện quốc gia.
Quy hoạch Điện VIII điều chỉnh là bước đi quan trọng trong chiến lược phát triển năng lượng của Việt Nam. Tuy nhiên, để đạt được các mục tiêu đề ra, cần có sự đồng thuận và hợp tác chặt chẽ giữa các cơ quan nhà nước, nhà đầu tư và cộng đồng doanh nghiệp. Chỉ khi có một môi trường đầu tư minh bạch, ổn định và hấp dẫn, Việt Nam mới có thể thu hút được nguồn lực cần thiết để phát triển ngành điện bền vững trong tương lai.